De 7 beste boeken om het gedrag van mensen met dementie te begrijpen

Als een naaste dementie krijgt, verandert je wereld. Plotseling word je mantelzorger en heb je dagelijks te maken met gedrag dat je niet altijd begrijpt: herhalingen, woede-uitbarstingen, onrust of juist passiviteit. Veel mantelzorgers vragen zich af: waarom doet hij dat? of hoe kan ik het beste reageren?

Dat onvoorspelbare en soms onlogische gedrag maakt dementiezorg intensief. Maar wie begrijpt waar het gedrag vandaan komt, kan beter omgaan met moeilijke situaties. Boeken geschreven door ervaringsdeskundigen, wetenschappers en zorgvernieuwers helpen daarbij. Ze maken gedrag inzichtelijk, en geven praktische handvatten voor thuis.

Teun Toebes – VerpleegThuis en Een wereld te winnen

Teun Toebes koos ervoor om als jonge zorgethicus te gaan wonen op een gesloten afdeling van een verpleeghuis. Zijn missie: de zorgmenselijker maken. In VerpleegThuis lees je hoe hij pleit voor meer contact, vrijheid en gelijkwaardigheid. Een wereld te winnen, geschreven met filmmaker Jonathan de Jong, laat zien wat er wereldwijd anders kan in de dementiezorg. Teun laat zien dat mensen met dementie méér zijn dan hun ziekte – en dat ze tot het einde toe gezien willen worden als mens.

Anneke van der Plaats - De dag door met dementie en Het demente brein (momenteel niet leverbaar)

Anneke van der Plaats, een bekende specialist ouderenzorg, legt uit wat er in het brein gebeurt en hoe dat gedrag beïnvloedt. Samen met Dick Kits (in De dag door met dementie) en Gerke de Boer (in Het demente brein) biedt ze inzicht in de dagelijkse praktijk. Je leert bijvoorbeeld waarom iemand ineens boos wordt, waarom prikkels verkeerd aankomen en hoe je een veilige, rustige omgeving kunt creëren.

Wendy Mitchell - Wat je echt moet weten over dementie

Wendy Mitchell kreeg op 58-jarige leeftijd de diagnose jongdementie. In haar boek lees je hoe zij het dagelijks leven ervaart, hoe ze met veranderingen omgaat en wat ze van haar omgeving nodig heeft. Een waardevol boek omdat het zelden voorkomt dat iemand met dementie zélf aan het woord is. Haar perspectief helpt om met meer geduld, respect en realisme naar je dierbare te kijken.

Kasper Bormans - Tijd maken voor mensen met dementie: 52 manieren om te blijven communiceren

Communicatie wordt lastig naarmate dementie vordert. Kasper Bormans ontwikkelde 52 creatieve manieren om het contact toch levend te houden. Denk aan het gebruik van geur, muziek of rituelen uit het verleden. Het boek is praktisch én hoopvol: je ontdekt dat communicatie meer is dan alleen woorden.

Huub Buijssen - De heldere eenvoud van dementie
(momenteel niet leverbaar)

Huub Buijssen beschrijft hoe het ‘vreemde gedrag’ van mensen met dementie vaak logisch is, als je weet hoe het brein verandert. Hij legt uit dat het geheugen zich letterlijk ‘oprolt’: recente informatie verdwijnt, oude herinneringen blijven. Begrijpen dat iemand niet liegt of dwarsligt, maar dat zijn brein anders werkt, maakt veel verschil in hoe je reageert.

Ook in zijn andere boek Als een dierbare Alzheimer heeft deelt Buijssen 35 praktische tips gebaseerd op zijn ervaring als psychogerontoloog én mantelzorger. Heel herkenbaar voor wie zelf voor een ouder zorgt.

Waarom deze boeken helpen

Wie zorgt voor iemand met dementie krijgt veel op zijn bord. Deze boeken geven inzicht in gedrag, bieden concrete tips en helpen je om anders te kijken. Niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart. Want hoe beter je begrijpt wat er in je dierbare omgaat, hoe beter je kunt zorgen – én hoe lichter het soms voelt.